Ο πανγκολίνος (Pangolin) είναι ένα μοναδικό θηλαστικό που ξεχωρίζει για τα χαρακτηριστικά λέπια του, τα οποία είναι φτιαγμένα από κερατίνη, την ίδια ουσία που βρίσκουμε στα ανθρώπινα νύχια και τα μαλλιά. Υπάρχουν οκτώ είδη πανγκολίνων, μερικά στην Αφρική και άλλα στην Ασία. Μοιάζει πολύ με τον μυρμηγκοφάγο, ενώ άρχισε να γίνεται γνωστός παγκοσμίως κυρίως διότι «κατηγορήθηκε» ότι «προκάλεσε» την πανδημία του Covid19

Τα λέπια του πανγκολίνου καλύπτουν όλο το σώμα του, κάτι το οποίο είναι μοναδικό σε ζώο, ενώ με αυτά προστατεύεται από αρπακτικά καθώς όταν απειλείται, τυλίγεται σε μπάλα, και τα χρησιμοποιεί ως ασπίδα. Να επισημάνουμε ότι η σύστασή τους δεν έχει σχέση με τα λέπια των ψαριών.

Είναι νυκτόβιο και μοναχικό ζώο. Τρέφεται κυρίως με μυρμήγκια και τερμίτες, χρησιμοποιώντας τη μακριά και κολλώδη γλώσσα του για να τους συλλέγει από φωλιές και δέντρα. Ζει σε δασικές και σαβανικές περιοχές της Αφρικής και της Ασίας, προτιμώντας περιοχές με άφθονη τροφή και κάλυψη για να κρύβεται.

Οι πανγκολίνοι είναι τα ζώα που υφίστανται το μεγαλύτερο παράνομο εμπόριο στον κόσμο, κυρίως για τα μοναδικά αυτά λέπια τους, τα οποία χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ιατρική, κυρίως στην Ασία, αλλά και για το κρέας τους που θεωρείται εξαιρετικά ακριβό.

Όλα τα είδη του πανγκολίνου απειλούνται με εξαφάνιση, και αρκετά από αυτά θεωρούνται κρισίμως κινδυνεύοντα σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).

Οι πανγκολίνοι ζουν κατά μέσο όρο 15 έως 20 χρόνια στην άγρια φύση, ανάλογα με το είδος και το περιβάλλον τους. Σε αιχμαλωσία, η διάρκεια ζωής τους μπορεί να είναι μικρότερη, καθώς δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε μη φυσικά περιβάλλοντα. Είναι ακόμη πολύ ευαίσθητοι στο στρες, κάτι που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη μακροζωία τους.


Το μέγεθός τους κυμαίνεται από 30 εκατοστά ως 1 μέτρο, ενώ ζυγίζουν περίπου 1,5 – 3 κιλά. Υπάρχουν βεβαίως κι άλλα είδη, όπως ο γιγαντιαίος παγκολίνος ο οποίος μπορεί να φτάσει το 1,5 μέτρο μήκος και να ζυγίζει κι ως 33 κιλά.